Diffuse Alopecia

Diffuse haaruitval kan te wijten zijn aan een groot aantal factoren die ofwel fysieke of psychologische stress veroorzaken, of aan systemische ziekten of externe (meestal farmaceutische) agentia. Meer specifiek zijn de volgende oorzaken van diffuse alopecia gerapporteerd:

• Fysieke stress, bijvoorbeeld na een grote operatie, ernstige infectie, hoge koorts, acute bloeding. Ook krijgen veel vrouwen last van diffuse alopecia na een bevalling of zelfs tot drie maanden later, vanwege de abrupte veranderingen in hun hormoonspiegels.
• Intense emotionele stress, die meestal acute diffuse alopecia veroorzaakt.
• Chronische ziekten zoals anemie, systemische lupus erythematosus, amyloïdose, leverfalen, chronisch nierfalen, inflammatoire darmziekte, lymfoproliferatief syndroom, dermatomyositis en andere chronische infecties zoals HIV en secundaire syfilis. Ook is gemeld dat dermatologische aandoeningen zoals psoriasis, seborroïsch eczeem en allergische contactdermatitis diffuse telogene alopecia kunnen veroorzaken.
• Endocriene aandoeningen. Zowel hyperthyreoïdie als hypothyreoïdie kunnen diffuse telogene alopecia veroorzaken, die afneemt wanneer de persoon terugkeert naar een euthyreoïdie toestand, maar ook diabetes. Haaruitval kan ook optreden tijdens de menopauze, als gevolg van hormonale veranderingen.
• Eetgewoonten. Onvoldoende inname van eiwitten, ijzer, zink, essentiële vetzuren en andere voedingsstoffen, voornamelijk als gevolg van uitputtende diëten of eetstoornissen (bijv. anorexia) behoren tot de meest voorkomende oorzaken, vooral bij vrouwen.
• Malabsorptiesyndromen en aandoeningen van de alvleesklier kunnen ook leiden tot diffuse alopecia. Even gevaarlijk zijn tekorten aan vitamine D en biotine.
  Medicijnen zoals orale anticonceptiva, androgenen, retinoïden voor de behandeling van acne, schildklierremmers, sommige antidepressiva, anticoagulantia, vitamine A, sommige categorieën van hartmedicijnen en sommige NSAID’s. Ook cytotoxische geneesmiddelen die gebruikt worden bij chemotherapie voor verschillende vormen van kanker werken in op haren in de anagene fase en veroorzaken diffuse anagene alopecia.
• Bestraling veroorzaakt haaruitval voornamelijk in de getroffen gebieden. Bestralingstherapie met lage frequenties heeft omkeerbare effecten op haaruitval, met slechts een kleine verandering in de kwaliteit van het haar.

Diffuse alopecia is meestal omkeerbaar en binnen enkele maanden is de haaruitdunning hersteld en blijven de haarzakjes gezond. Het is echter belangrijk dat de patiënt samenwerkt met de gespecialiseerde dermatoloog of plastisch chirurg die hij/zij raadpleegt om de oorzaak van het haarverlies te achterhalen, want de mogelijkheid bestaat nog steeds dat diffuse alopecia chronisch wordt of een voorloper wordt van alopecia androgenetica. In het laatste geval groeit het haar wel terug, maar zijn de strengen zwakker en dunner.

In het geval van acute diffuse alopecia telogene moet de oorzaak worden geïdentificeerd; als de patiënt van de oorzaak wordt geïsoleerd, zal het verlies onmiddellijk stoppen en zal de hoofdhuid zich na enkele maanden herstellen. In het geval van chronische diffuse alopecia telogene is het ingewikkelder, omdat het optreden ervan aan meer dan één factor kan worden toegeschreven. In beide gevallen moet een dieet met voldoende voedingsstoffen en eiwitten gevolgd worden. Het toedienen van supplementen, zoals vitamine C die de opname van ijzer verbetert, vitamine B die een onderdrukkend effect heeft op stress, biotine en zink, kan de hergroei van het haar bevorderen.

Als het vermoeden bestaat dat de oorzaak in een bepaalde vorm van medicatie ligt, is het aan te raden om het medicijn gedurende ten minste drie maanden te veranderen of te stoppen, om te bevestigen of dit inderdaad de precipiterende factor is. Tegelijkertijd wordt onderzocht of er mogelijk sprake is van een onderliggende ziekte en wordt deze behandeld. Er bestaat geen specifieke medicatie voor de behandeling van diffuse alopecia.

Anagene of dystrofische diffuse alopecia kan worden behandeld met monitoring en ondersteunende behandeling, vooral als de oorzaak bekend is uit de voorgeschiedenis van de patiënt en niet gedurende een bepaalde periode kan worden vermeden. Vooral in gevallen van diffuse alopecia als gevolg van eerdere chemotherapie, bij jonge mannen met een familiegeschiedenis van alopecia androgenetica, kan worden waargenomen dat het haar teruggroeit na het einde van de chemotherapie, maar alleen in gebieden die niet zijn aangetast door alopecia androgenetica. In gebieden die zijn aangetast door de erfelijke aanleg voor alopecia androgenetica, verloopt de hergroei niet naar tevredenheid, wat resulteert in het verschijnen van klinisch gevorderde alopecia androgenetica (graad V-VII op de Hamilton-Norwood-schaal) die normaal gesproken pas enkele jaren later in het leven van de persoon in kwestie zou zijn opgetreden.

Deze gevorderde vorm van alopecia na chemotherapie kan de psychologie van deze patiënten aanzienlijk belasten en vormt misschien de enige echte indicatie voor haartransplantatie in situaties van diffuse alopecia. In het algemeen wordt haartransplantatie niet beschouwd als een voorkeursbehandeling bij terugkerende diffuse alopecia. Het vereist in ieder geval onderzoek door een gespecialiseerde dermatoloog of plastisch chirurg, die elk geval individueel zal beoordelen.