Haarverlies

Haaruitval door erfelijkheid is de meest voorkomende oorzaak van haaruitval. Het is niet echt een ziekte, maar een fysieke aandoening die veroorzaakt wordt door een combinatie van genetica, hormoonspiegels en het verouderingsproces.

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht dat het de hoed of helm is die je draagt, de shampoo of het feit dat je je haar verft, spelen de genen van je ouders een zeer belangrijke rol en kunnen ze verantwoordelijk zijn voor dunner wordend haar. Deze genen in combinatie met hormonen en omgevingsfactoren vormen de basis voor mogelijke haaruitval en kaalheid.

De exacte manier van overerving en het relatieve belang van elke ouder is echter nog onduidelijk. Zowel mannen als vrouwen hebben last van dit type haaruitval, wereldwijd de meest voorkomende oorzaak van haarverlies.

• Bij mannen wordt het haarverlies volgens het mannelijk patroon genoemd.
• Vrouwen lijden aan vrouwelijke haaruitval.

Ongeacht of het zich bij mannen of vrouwen ontwikkelt, is de medische term alopecia androgenetica, ook bekend als MPB (kaalheid volgens mannelijk patroon).

Welke term je ook gebruikt, de genen die je erft zorgen ervoor dat je haarzakjes, waarin het haar groeit, krimpen en uiteindelijk geen haar meer groeien. Het krimpen kan al beginnen in de puberteit, maar begint meestal op veel oudere leeftijd.

Wanneer een man erfelijke haaruitval heeft, is het eerste teken vaak een terugwijkende haarlijn vooraan op het hoofd of een kale plek bovenaan.

Bij vrouwen is het eerste teken van erfelijke haaruitval meestal een totale uitdunning of vergroting van de scheidingslijn.

Bepaalde ziekten kunnen ook haaruitval veroorzaken, zoals eetstoornissen, bloedarmoede door ijzertekort, diabetes, auto-immuunziekten zoals lupus en alopecia areata, en huidaandoeningen zoals psoriasis en dermatitis.

Andere gevallen zijn te wijten aan aandoeningen van de hoofdhuid zoals schimmelinfecties, bursitis en andere ontstekingen.

Als je last hebt van haaruitval, praat dan met je arts om uit te sluiten dat dergelijke ziekten de oorzaak zijn.

Haaruitval kan het gevolg zijn van bijwerkingen van bepaalde medicijnen tegen acne, kanker, artritis, jicht, hartproblemen, hoge bloeddruk en depressie. Ook als je sport, kunnen anabole steroïden die je neemt ervoor zorgen dat je meer haar verliest.

De ernst van de haaruitval hangt af van het type medicijn en de dosering, maar ook van je gevoeligheid voor dat medicijn. In de meeste gevallen is haaruitval echter omkeerbaar zodra je stopt met het medicijn.
Haaruitval treedt ook op na chemotherapie, bestraling en medicamenteuze behandelingen en bij chronische aandoeningen.

Als je op dit moment een van deze medicijnen gebruikt en merkt dat je last hebt van haaruitval, raadpleeg dan je arts. Stop nooit met het innemen van medicijnen voordat je dit met je arts hebt besproken.

Schildklierhormonen

Hypothyreoïdie of hyperthyreoïdie, d.w.z. de productie van meer of minder hormonen in de schildklier dan normaal, kan een hormonale disbalans veroorzaken. Ook hyperparathyreoïdie, een pathologische aandoening die wordt veroorzaakt door overactiviteit van een of meer van de 4 bijschildklieren, gaat gepaard met haaruitval.

Een goede behandeling van deze schildklieraandoeningen kan de hormonen onder controle brengen, haaruitval voorkomen en de haargroei herstellen.

Hormonale veranderingen bij vrouwen

Bij vrouwen kunnen grote hormonale veranderingen, zoals zwangerschap, borstvoeding, menstruatiestoornissen, polycysteus ovariumsyndroom en menopauze, ernstige haaruitval veroorzaken, die in de meeste gevallen omkeerbaar is.

Hormonale disbalans die optreedt na zwangerschap en bevalling kan haaruitval veroorzaken. Het duurt enige tijd na de zwangerschap voordat de hormoonspiegels weer normaal zijn, dus het is niet ongewoon dat moeders dunner wordend haar of zelfs kaalheid opmerken na de bevalling. Dit gebeurt meestal ongeveer 3 maanden na de geboorte van de baby. Maak je geen zorgen, naarmate de rest van je lichaam zich herstelt, zullen ook je haarzakjes zich herstellen. Het haarverlies is slechts tijdelijk en je haar zal teruggroeien.

Polycysteus ovarium syndroom

Een andere veel voorkomende oorzaak van hormonale disbalans die haaruitval veroorzaakt is het polycysteus ovarium syndroom (PCOS), dat cysten in de eierstokken van een vrouw veroorzaakt. Hoewel deze cysten niet gevaarlijk zijn, beperken ze de productie van oestrogeen, waardoor het testosteronniveau in het vrouwelijk lichaam stijgt en het androgeengehalte toeneemt.

Het stoppen met bepaalde soorten anticonceptiemiddelen kan een tijdelijke hormonale disbalans veroorzaken. Vrouwen die een hormonale disbalans ontwikkelen, kunnen last krijgen van dunner wordend haar (of haaruitval) op hun hoofdhuid.

Testosteron en dihydrotestosteron

Testosteron en dihydrotestosteron (DHT) worden geassocieerd met mannelijke kenmerken maar spelen ook een grote rol bij alopecia androgenetica.

In het lichaam wordt testosteron omgezet in zijn meest “actieve” vorm, dihydrotestosteron, door middel van een enzym genaamd 5-alpha reductase. Dihydrotestosteron werkt in op verschillende organen in het lichaam, waaronder de haarzakjes. Het enzym 5-alpha reductase is verantwoordelijk voor het 3 keer meer omzetten van testosteron in dihydrotestosteron in het frontale dan in het occipitale gebied.

Het is niet de dihydrotestosteronproductie zelf die haaruitval veroorzaakt, maar de erfelijke gevoeligheid ervoor. Mannen met een genetisch hoge gevoeligheid voor dihydrotestosteron zullen eerder verzwakking van hun haarzakjes ervaren. Het komt erop neer dat dihydrotestosteron de haarzakjes doet krimpen en de haargroeicyclus verkort. Hierdoor groeit en ziet het haar er dunner en breekbaarder uit en valt het sneller uit. Het kan ook de groei van nieuw haar in de follikels vertragen wanneer oud haar uitvalt.

Bepaalde gewoonten kunnen het dihydrotestosteronniveau verhogen. Soms werkt het verlangen om sterker te worden in de sportschool in het nadeel van mensen die gevoelig zijn voor alopecia androgenetica. Gedrag dat de productie van dihydrotestosteron verhoogt, zoals het nemen van creatinesupplementen, krachttraining of het gebruik van anabole steroïden, kan leiden tot meer haaruitval.

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat langdurige stress kan bijdragen aan sommige vormen van haaruitval. Wanneer het lichaam zware fysieke stress ondergaat, zoals bij een ernstig ongeval, operatie, brandwonden of ernstige ziekte, kunnen haarzakjes een schok krijgen. De natuurlijke cyclus van haargroei kan verstoord worden, wat resulteert in haaruitval, te beginnen met dunner wordend haar. Dergelijke stress kan ertoe leiden dat tot 75% van het haar uitvalt, soms al enkele maanden na de gebeurtenis.

Emotionele stress kan ook leiden tot haaruitval. Wanneer je geconfronteerd wordt met een levensveranderende gebeurtenis, zoals psychologische stress door een scheiding, scheiding of slechte familieomstandigheden, werkloosheid of andere financiële problemen, verlies van een huis, ernstige ziekte of overlijden van een dierbare, of depressie, kan grote emotionele stress de normale haargroeicyclus verstoren. Grote emotionele stressfactoren kunnen tijdelijk haarverlies veroorzaken, maar zodra de stress onder controle is, herstelt de normale haargroei zich meestal.

Er zijn veel langetermijnobservaties en statistische studies die bewijzen dat stress kan leiden tot haaruitval. Wetenschappers moeten echter nog het biologische mechanisme ontrafelen waardoor chronische stress de stamcellen van de haarfollikel beschadigt. Volgens recent onderzoek van de universiteit van Harvard veroorzaakt stress verstoringen in stressgerelateerde hormonen, met name een toename van het stresshormoon cortisol. Cortisol verlengt de rustfase van de haarzakjes of brengt de haarzakjes zelfs terug in deze fase. Het gevolg is dat de haren loskomen en uitvallen.

Gelokaliseerd en meestal permanent haarverlies kan voorkomen bij traumatische alopecia, als gevolg van trauma of brandwonden aan de hoofdhuid, het gezicht of het lichaam.
Traumatische alopecia haaruitval omvat ook tractie haaruitval en trichotillomanie.

Tractiealopecia treedt op bij overmatig trekken aan het haar in verschillende kapsels en bij verzwarende kapsels zoals paardenstaarten, strakke knotjes, vlechten, extensions, enz.

Trichotillomanie is de aandoening waarbij sommige mensen onbewust aan hun haar trekken of zelfs plukken. De belangrijkste oorzaak van trichotillomanie is stress en angst. Het begint meestal in de kindertijd of adolescentie en kan enkele maanden of vele jaren duren. De meeste mensen trekken aan het haar op het hoofd, maar sommigen trekken ook aan het haar van de baard, wenkbrauwen of wimpers.

Slechte voeding of een uitputtend dieet versterkt het probleem van haaruitval. Een gebrek aan proteïnen, vitamines, vetzuren en sporenelementen – mineralen zoals zink of ijzer, vooral als dit gedurende een langere periode aanhoudt, kan leiden tot diffuse alopecia. Gelukkig is deze aandoening over het algemeen omkeerbaar en kun je door gezondere, minder beperkende eetgewoonten aan te nemen je haar weer laten groeien. Als je haar uitvalt, kijk dan hier welke vitamines helpen tegen haaruitval.

Moderne leefomstandigheden kunnen haaruitval versnellen. Blootstelling aan stof en vervuiling, overmatige blootstelling aan de zon en veelvuldig contact met zeewater of chloorwater of zelfs zuur regenwater kan leiden tot dunner wordend haar.

Of je nu alopecia androgenetica hebt of niet, dunner worden en haaruitval zijn voor iedereen een normaal onderdeel van het ouder worden. Dit betekent niet dat je al je haar verliest als gevolg van het ouder worden. Maar omdat de hormonen in het lichaam veranderen naarmate je ouder wordt, vertraagt de natuurlijke haargroei en zal het aantal haren op je hoofd afnemen.

En dit is natuurlijk geen “voorrecht” van mannen… Het komt ook voor bij vrouwen die, vooral na de menopauze en naarmate ze ouder worden, last krijgen van ernstige haaruitval en dunner wordend haar.

Een andere veel voorkomende oorzaak van hormonale onbalans die haaruitval veroorzaakt, is het polycysteus ovarium syndroom (PCOS) waardoor cysten ontstaan in de eierstokken van een vrouw. Hoewel deze cysten niet gevaarlijk zijn, beperken ze de productie van oestrogeen, waardoor het testosteronniveau in het vrouwelijk lichaam stijgt en het androgeengehalte toeneemt.

Het stoppen met bepaalde soorten anticonceptiemiddelen kan een tijdelijke hormonale disbalans veroorzaken. Vrouwen die een hormonale disbalans ontwikkelen, kunnen last krijgen van dunner wordend haar (of haaruitval) op hun hoofdhuid.

Het helpt om medische aandoeningen of een tekort aan vitamines of andere bestanddelen die kunnen bijdragen aan haaruitval aan het licht te brengen.

De dermatoloog trekt voorzichtig enkele tientallen haren uit om te zien hoeveel er uitkomen. Dit helpt om het stadium van haaruitval te bepalen.

Het nemen van huid- of haarmonsters van de hoofdhuid om te bepalen of een infectie haaruitval veroorzaakt.

Onderzoek met een speciale microscoop om mogelijke aandoeningen van de haarschacht te identificeren.

De modernste diagnostische methode met microcamera en speciale computersoftware om de respons op de behandeling te volgen en de haardichtheid en -diameter nauwkeurig te meten.

De genscreeningtest wordt gedaan om de aanwezigheid van genen in het DNA van de patiënt vast te stellen die verband houden met de mogelijkheid van alopecia androgenetica.